Cumhuriyet Tarihimiz içerisinde hepimiz 1. İnönü Harbini biliriz ve hatta bu harbe çok büyük değerler atfederiz ama aslında gerçek böyle mi diye hiç düşündük mü ? Mustafa Kemal Nutuk'unda kısaca anlattığı bu sözde muharebeyi gerçek hayatta çok büyük değerler vermiş fakat hiçde öyle verilen değer kadar büyük bir savaş olmadığını İsmet İnönü - Hatıralar adlı kitabında kendi belirtiyor.İsterseniz öncelikle Mustafa Kemal'in Nutuk'ta 1. İnönü harbi hakkında yazdıklarını bir hatırlayalım ;Nutuk Sayfa 276 ; "İznik'ten, Gediz üzerinden Uşak'a kadar bir hat çekildiğini düşününüz, bu hattın,Gediz'in
kuzeyinde kalan parçası iki yüz kilometredir. Gediz'den Uşak'a olan parçası da otuz kilometre
kadardır. Düşman, üç tümenle bu hattın kuzey ucundan Eskişehir üzerine yürüdü. Bizim Gediz'de
bulunan önemli kuvvetlerimiz, Eskişehir üzerinden bu düşman tümenlerini karşılamaya
mecburdu. Karşıladı ve yendi. İnkilabımızın tarihine, Birinci İnönü Zaferi'ni kaydetti."
Mustafa Kemal yukarıdaki satırlarla 1. İnönü Harbini belirtir ve İsmet Paşa ise anılarında bunun aslında büyütülemeyecek bir şey olduğunu ve hatta savaş bile yapılmadan Yunan ordusunun kendiliğinden geri çekildiğini Hatıralar isimli anılarının 233. sayfasında şu sözlerle söyler ; "Birinci İnönü Muharebesi, daha ziyade Kuvayi Seyyarenin Yunanlılarla beraber gelişen taarruzunun muvaffak olmaması şeklinde bir adım telakki edilmek lazımdır. Atatürk, Birinci İnönü Muharebesinin neticesine çok önem vermiş görünmektedir. Aslında Birinci İnönü Muharebesi askeri bakımdan mütevazı ölçüde bir muharebedir. Yunanlılar taarruz etmişler, bizim mevzileri söktürmüşler, bundan sonra hazırlıksız geldiklerini, ilerisinin daha çok tehlikeli olduğunu anlayarak, kendileri çekilip gitmişlerdir. Buna rağmen, Birinci İnönü Muharebesi Anadolu hükümetinin kurulması için kafi gelmiştir. "
Kaynak ; Mustafa Kemal Atatürk - Nutuk Sayfa ; 276 | İsmet İnönü - Hatıralar Sayfa : 233